vuurwerk in het duits

Of je nu op oudejaarsavond in Berlijn staat of als taal- en vuurwerkliefhebber je woordenschat wilt bijspijkeren: in Duitsland gelden eigen termen, regels en gewoontes rondom vuurwerk. In dit artikel krijg je een compacte, bruikbare woordenlijst met handige voorbeeldzinnen in het Duits én een helder overzicht van de belangrijkste veiligheidsregels en wetgeving. Zo ga je goed voorbereid en veilig het nieuwe jaar in.

Vuurwerk in het Duits: woordenlijst en zinnen

In het dagelijks taalgebruik hoor je in Duitsland vooral Feuerwerk (vuurwerk) en Silvesterfeuerwerk (oudjaarsvuurwerk). Veelgebruikte producten zijn Böller (knallers), Raketen (raketten), Batteriefeuerwerk of Feuerwerksbatterie (cake/batterij), Verbundfeuerwerk (compounds), Fontäne/Vulkan (fontein/vulkaan) en Wunderkerzen (sterretjes). Voor liefhebbers: Römisches Licht (Romeinse kaars), Singleshot/Einzelschuss (enkel schot), Leuchtspur (lichtspoor) en Feuerrad (vuurrad) kom je ook tegen. Verzameltermen zijn Feuerwerkskörper (pyrotechnische artikelen) en Silvesterknaller (omgangstaal voor knalvuurwerk met jaarwisseling).

Rondom veiligheid en technische aanduidingen kom je deze begrippen tegen: Zündschnur (lont), Anzündstab (aansteekstok), Schutzbrille (veiligheidsbril), Gehörschutz (gehoorbescherming), Sicherheitsabstand (veiligheidsafstand), Standfläche (stabiele ondergrond), Abschussrohr/-gestell (lanceerbuis/-rek), Windrichtung (windrichting), Blindgänger (weigeraar). Op verpakkingen staan de categorieën F1 (heel licht, bv. sterretjes), F2 (consumenten­vuurwerk), F3/F4 (professioneel), plus T1/T2 (theater) en P1/P2 (overig pyrotechnisch). Let op CE-Kennzeichnung (CE-markering), eine deutsche Gebrauchsanweisung (Duitse gebruiksaanwijzing) en soms NEM – Nettoexplosivstoffmasse (netto kruitmassa).

Handige voorbeeldzinnen voor op reis of in de winkel: Waar kan ik vuurwerk kopen? — Wo kann ich Feuerwerk kaufen?; Verkoopt u ook batterijen en raketten? — Verkaufen Sie auch Batterien und Raketen?; Is dit CE-gecertificeerd? — Ist das CE-zertifiziert?; Mag ik hier vuurwerk afsteken? — Darf ich hier Feuerwerk zünden?; Wanneer is het toegestaan? — Wann ist es erlaubt?; Alleen op oudejaarsavond? — Nur an Silvester?; Wat is de minimale veiligheidsafstand? — Wie groß ist der Sicherheitsabstand?; Heeft u een aansteekstok en een veiligheidsbril? — Haben Sie Anzündstäbe und eine Schutzbrille?; Waar is een vuurwerkvrije zone? — Wo ist eine feuerwerksfreie Zone?; Kunt u me de gebruiksaanwijzing uitleggen? — Können Sie mir die Gebrauchsanweisung erklären?

Regels en veiligheid van vuurwerk in Duitsland

Duitsland regelt vuurwerk via het Sprengstoffgesetz (SprengG) en de Erste Verordnung zum Sprengstoffgesetz (1. SprengV). De kern voor consumenten: F1 is toegestaan vanaf 12 jaar, F2 vanaf 18 jaar. Verkoop van F2 gebeurt normaal alleen op 29–31 december (soms al vanaf 28 december als een verkoopdag op zondag valt) en afsteken mag uitsluitend op 31 december en 1 januari; buiten deze periode heb je een Ausnahmegenehmigung (ontheffing) nodig. Gemeenten kunnen extra beperkingen opleggen, zoals vuurwerkvrije zones in historische binnensteden of rondom drukke pleinen. Bovendien is het landelijk verboden F2 af te steken in de directe nabijheid van kerken, ziekenhuizen, kinder- en bejaardentehuizen en bij rietgedekte daken; steden breiden dit soms uit naar kwetsbare vakwerkgebieden.

Koop en gebruik bij voorkeur alleen CE-gekeurd vuurwerk met Duitstalige gebruiksaanwijzing; illegale import (bijv. knallers zonder CE of zonder Duitse instructie) is strafbaar en kan tot inbeslagname leiden. Binnen de EU mag je in principe CE-gemarkeerd F2 voor eigen gebruik meebrengen, maar Duitse regels voor verkoop- en afsteektijden blijven onverkort gelden, en sommige deelstaten en steden controleren strikt. Vervoer vuurwerk altijd in de originele verpakking, gescheiden van ontstekingsbronnen; bewaar droog en koel, en respecteer woningregels van hotels en verhuurders.

Veilig afsteken blijft essentieel: kies een open, windluwe plek met voldoende veiligheidsafstand zoals op het etiket staat; zet batterijen vlak en verzwaar ze, en lanceer raketten uit een stabiele buis of lege fles in een krat. Draag een Schutzbrille, houd toeschouwers uit de Schussrichtung (schietrichting), steek aan met een Anzündstab en nooit vanuit de hand. Wacht bij een Blindgänger minimaal 15 minuten, benader niet en maak hem daarna nat voordat je hem als restafval afvoert; ruim na afloop op en denk aan huisdieren door rustige tijden of stille varianten te kiezen. In noodgevallen bel je 112 (ambulance/brandweer) of 110 (politie), en volg altijd lokale aanwijzingen van de Ordnungsamt/Polizei.

Met de juiste woorden op zak en kennis van de Duitse regels vier je Silvester niet alleen feestelijk, maar ook veilig en verantwoord. Onthoud: CE-markering en Duitstalige instructies zijn je kompas, lokale borden en stadsregels geven de laatste doorslag, en een paar simpele veiligheidsgewoonten maken het verschil. Veel plezier, gute Rutsch en een knallend, maar doordacht nieuw jaar!